مدیریت پساب؛ راهبردی کلیدی برای پایداری منابع آبی و اقتصادی استان البرز

رویداد کرج، استان البرز به دلیل موقعیت جغرافیایی و تراکم بالای جمعیت و صنعت، در زمره مناطقی قرار دارد که همواره با چالش کم‌آبی و فشار مضاعف بر منابع آب تجدیدپذیر مواجه است.

در چنین شرایطی، مدیریت صحیح پساب و بهره‌گیری از ظرفیت بازچرخانی آن نه‌تنها یک ضرورت زیست‌محیطی، بلکه یک فرصت اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.

پساب در نگاه سنتی، محصولی زائد و مشکل‌زا تلقی می‌شد؛ اما امروز با پیشرفت فناوری‌های نوین و افزایش هزینه‌های تأمین آب، رویکرد جهانی تغییر کرده و اکنون پساب به عنوان منبعی جایگزین و ارزشمند در حوزه‌های کشاورزی، صنعت و حتی فضای سبز شهری مطرح می‌شود. بازچرخانی پساب می‌تواند به‌طور مستقیم فشار برداشت از منابع آب زیرزمینی را کاهش داده و از فرونشست زمین و تخریب اکوسیستم‌های حساس جلوگیری کند.

از منظر اقتصادی، بازچرخانی پساب منجر به کاهش هزینه‌های تأمین آب، ارتقای بهره‌وری در صنایع، ایجاد زمینه‌های اشتغال جدید در حوزه فناوری‌های مرتبط و حتی جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی می‌شود.

به بیان دیگر، سرمایه‌گذاری در مدیریت پساب به معنای سرمایه‌گذاری در آینده پایدار استان می باشد.

برای دستیابـی به بازدهی بیشتر و ارتـقای کیفیت آب بازچـرخانی ‌شده، استفاده از فناوری‌های نویـن امری ضروری ست. برخی از این روش‌ها عبارتند از: ۱. فناوری‌های غشایی( MBR و RO ) : سیستم‌های بیوراکتور غشایی (MBR) امکان حذف بالای آلاینده‌های آلی و میکروبی را فراهم کرده و کیفیت پساب را به سطح آب قابل استفاده در صنعت و کشاورزی ارتقا می‌دهند.

همچنین استفاده از اسمز معکوس (RO) می‌تواند در صنایع حساس، آبی با کیفیت بسیار بالا تولید کند. ۲. تصفیه با اکسیداسیون پیشرفته (AOP): این روش با استفاده از ترکیباتی همچون ازن، هیدروژن پراکسید یا پرتو UV قادر است آلاینده‌های پیچیده و مقاوم را تجزیه کرده و کیفیت آب بازچرخانی‌شده را بهبود دهد. ۳. ضدعفونی با پرتو فرابنفش (UV): استفاده از سیستم‌های UV ضمن کاهش مصرف مواد شیمیایی، امکان گندزدایی ایمن و پایدار را فراهم می‌کند و مانع ورود میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا به چرخه مصرف می‌شود. ۴. مانیتورینگ آنلاین و هوشمندسازی: بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند و حسگرهای آنلاین، امکان پایش لحظه‌ای کیفیت پساب، کاهش خطای انسانی و افزایش بهره‌وری فرآیند را فراهم می‌سازد. ۵. استفاده ترکیبی از روش‌ها: در بسیاری از موارد، ترکیب روش‌های بیولوژیکی، غشایی و شیمیایی می‌تواند همزمان کارایی و پایداری سیستم را افزایش دهد.

در استان البرز، ضرورت دارد نگاه به مدیریت پساب فراتر از یک پروژه مقطعی بوده و به عنوان برنامه‌ای راهبردی و درازمدت دنبال شود.

همکاری دستگاه‌های اجرایی، مشارکت شهرداری‌ها و صنایع، و فرهنگ‌سازی در سطح جامعه از ارکان اصلی موفقیت در این حوزه به شمار می‌رود.

امروز ما در آستانه انتخابی مهم قرار داریم ، یا همچنان با شیوه‌های سنتی مدیریت آب و پساب ادامه دهیم و شاهـد تشدید بحران‌های آبی باشیم یا با اتخاذ رویکردی نوآورانه، از پساب به عنوان فرصتی برای توسعه پایدار بهره ببریم. بی‌تردید مسیر دوم، همان مسیری است که می‌تواند آینده‌ای مطمئن‌تر برای منابع آبی، محیط زیست و اقتصاد استان البرز رقم بزند.

انتهای پیام/